Πολιτικές συμπτώσεις

Του Θανάση Παναγόπουλου

Διαβάζοντας κάποιος 10 πολύ συγκεκριμένες ειδήσεις γενικότερου πολιτικού περιεχομένου που αναφέρονται στη συνέχεια και διαθέτοντας σχετικά επαρκείς γνώσεις της ελληνικής πολιτικής ιστορίας, αναρωτιέται εάν αυτές αφορούν ειδησεογραφία του 2007 ή γεγονότα που συνέβησαν ακριβώς μισό αιώνα ενωρίτερα, το 1957.

Ιδού λοιπόν αυτές οι 10 ειδήσεις οι οποίες θα μπορούσαν να δημοσιευθούν είτε σήμερα είτε πριν από 50 χρόνια με την ίδια δημοσιογραφική εγκυρότητα και αίσθηση επικαιρότητας:

1. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής έχει κάθε λόγο να είναι αισιόδοξος ότι με την ετυμηγορία των Ελλήνων ψηφοφόρων θα κυβερνήσει άνετα για άλλα τέσσερα χρόνια και θα κλείσει έτσι την πρώτη του οκταετία στην εξουσία.

(1) Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έγινε για πρώτη φορά πρωθυπουργός το 1955 και κέρδισε τις εκλογικές αναμετρήσεις έως το 1963 οπότε παραιτήθηκε και απλώς ο Κώστας Καραμανλής στοχεύει σε επανεκλογή του στις εκλογές του 2007.

2. Ο κ. Καραμανλής έχει και ένα ακόμη λόγο να είναι αισιόδοξος για την πολιτική του σταδιοδρομία: έχει όλο το μέλλον μπροστά του, αφού αν και είναι ήδη εκλεγμένος πρωθυπουργός, δεν παύει να είναι ακόμη νέος, μόλις 51 ετών όντας ο νεότερος πρωθυπουργός της χώρας όταν ανέλαβε καθήκοντα, αφού ήταν μόλις 48 ετών.

(2) Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου 1907, έχει δηλαδή κλείσει το 1957 την ηλικία των 50 ετών και έχει μπει στα 51 και ασφαλώς είναι σύμπτωση το ότι ο Κώστας Καραμανλής γεννήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 1956 οπότε εφέτος, το 2007, είναι 51 ετών. Και οι δύο έγιναν πρωθυπουργοί σε ηλικία 48 ετών (το 1955 και το 2004 αντίστοιχα).

3. Όπως όλα δείχνουν, οι εκλογές που έρχονται θα οδηγήσουν σε μία πεντακομματική βουλή, αυτό όμως δεν δείχνει να φοβίζει τον κ. Καραμανλή.

(3) Στις εκλογές που διενεργήθηκαν τον επόμενο χρόνο, το 1958, στη βουλή εκπροσωπήθηκαν πέντε σχηματισμοί: δύο κόμματα και τρεις συνασπισμοί (1: ΕΡΕ, 2: Κόμμα Φιλελευθέρων, 3: ΕΔΑ και ανεξάρτητοι εκλεγέντες με το ψηφοδέλτιο της ΕΔΑ, 4: Ένωσις Λαϊκού Κόμματος που απετέλεσε ενιαίο σχηματισμό 6 κομμάτων και 5: Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ένωσις η οποία εκπροσωπούσε 5 κόμματα). Το 2007, οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν πεντακομματική βουλή με ένα κεντροδεξιό κόμμα, ένα δεξιό, ένα κεντροαριστερό και δύο αριστερά, ωστόσο αυτές δεν έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί μέσω της ψήφου των Ελλήνων.

4. Η αισιόδοξη βεβαιότητα του Κ. Καραμανλή πηγάζει από διάφορους λόγους. Ένας από αυτούς είναι το γεγονός πως ο ηγέτης της κεντρώας αντιπολίτευσης, ο Γεώργιος Παπανδρέου, αμφισβητείται από τους εσωκομματικούς του αντιπάλους του οι οποίοι περιμένουν σε πρώτη ευκαιρία να του αρπάξουν την προεδρική καρέκλα, με πρώτο και καλύτερο τον κ. Βενιζέλο. Βέβαια, ο Γ. Παπανδρέου δεν είναι άπειρος πολιτικός. Έχει αναλάβει διάφορα κυβερνητικά πόστα, όπως π.χ. το υπουργείο Παιδείας το οποίο ανέλαβε στα 42 του χρόνια και το άφησε 2 χρόνια μετά στα 4 του.

(4) Ο Σοφοκλής Βενιζέλος ήταν εκείνος ο οποίος αμφισβήτησε ανοικτά και εντόνως τον ηγετικό ρόλο του Γεωργίου Παπανδρέου στην κεντρώα παράταξη... Τόσο ο Γεώργιος Παπανδρέου ο πρεσβύτερος (1888 - 1968) όσο και ο Γεώργιος Παπανδρέου ο νεώτερος (1952-) ανέλαβαν το υπουργείο Παιδείας σε ηλικία 42 ετών και το παρέδωσαν σε ηλικία 44 ετών (1930 - 1932 ο πρώτος και 1994 - 1996 ο δεύτερος).

5. Ένας ακόμη λόγος που προξενεί αισιοδοξία στον αρχηγό της κυβερνώσας συντηρητικής παράταξης είναι και το γεγονός πως και σε άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, οι κυβερνήσεις είναι δεξιές, όπως για παράδειγμα στη Γερμανία όπου κυβερνούν οι Χριστιανοδημοκράτες.

(5)Το 1957, καγκελάριος της Γερμανίας ήταν ο Χριστιανοδημοκράτης Κόνραντ Αντενάουερ.

6. Από την πλευρά της, η κεντρώα (αλλά και η αριστερή) αντιπολίτευση αισιοδοξεί, πως στην Ελλάδα θα πέσει από τη κυβέρνηση η Δεξιά, αφού όλα δείχνουν πως στην μεγάλη σύμμαχο, τις ΗΠΑ, έρχεται το τέλος της ρεπουμπλικανικής οκταετίας και ο επόμενος πρόεδρος θα είναι ο δημοκρατικός υποψήφιος, ο οποίος αν και ανήκει σε μία ομάδα πληθυσμού που ως τώρα ήταν αδιανόητο πως θα έβγαζε πρόεδρο, εν τούτοις είναι δημοφιλής ενώ προέρχεται και από πολιτική οικογένεια.

(6) Μετά το τέλος της οκταετίας του Ρεπουμπλικανού Αϊζενχάουερ, θα εκλεγόταν ο Δημοκρατικός Τζων Κέννεντυ, ο οποίος ήταν ο πρώτος καθολικός πρόεδρος, ενώ προερχόταν από οικογένεια πολιτικών (πατέρας και δύο αδέλφια πολιτικοί). Δεν αποκλείεται κάτι ανάλογο να συμβεί και το επόμενο έτος ώστε μετά το τέλος της οκταετίας του Ρεπουμπλικανού Τζωρτζ Μπους να εκλεγεί για πρώτη φορά γυναίκα πρόεδρος, η Δημοκρατική Χίλαρυ Ρόνταμ Κλίντον, σύζυγος του Μπιλ Κλίντον.

7. Ένα από τα θέματα που κυριαρχούν στις ελληνικές εφημερίδες αναφορικά με την εξωτερική πολιτική της χώρας είναι τα γεγονότα στην Τουρκία, όπου οι εκλογές ανέδειξαν νικητή και πρωθυπουργό έναν πολέμιο του στρατιωτικού κατεστημένου ο οποίος είναι ευνοϊκά προσκείμενος στο πολιτικό Ισλάμ.

(7) Ο νικητής των εκλογών του 1950, του 1954 και του 1957 Αντνάν Μεντερές έδειξε "ύποπτη" για τους κεμαλικούς στρατηγούς ανοχή στην ισλαμική θρησκευτική παράδοση και ήλθε σε αντιπαράθεση με το στρατό, απομακρύνοντας από τις θέσεις τους κεμαλικούς αξιωματικούς προκειμένου να θέσει τις ένοπλες δυνάμεις υπό πολιτικό έλεγχο. Έπρεπε να περάσει μισός αιώνας για να "τολμήσει" ένας άλλος Τούρκος πολιτικός, ο Ταγίπ Ερντογάν.

8. Στα της εξωτερικής πολιτικής του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή θα πρέπει να επισημανθεί η πρωτοφανής σε σημασία κίνηση να συσφίξει τις οικονομικές σχέσεις της Αθήνας με τη Μόσχα, κάτι που σύμφωνα με τους γνώστες του παρασκηνίου "θορύβησε" την Ουάσιγκτον.

(8) Παρά το ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής, η Ελλάδα έκανε ήδη από το 1956 ανοίγματα στη Μόσχα και ήταν ενδεικτική τόσο η ανεπίσημη επίσκεψη του Σοβιετικού υπουργού Εξωτερικών, Ντιμίτρι Σεπίλωφ στην Αθήνα όσο και η εντυπωσιακή αύξηση των εμπορικών ανταλλαγών με την Ανατολική Ευρώπη (πάνω από 1.100% μεταξύ 1952 και 1958). Ανοίγματα που μισό αιώνα αργότερα συνεχίζονται με τη διπλωματία των αγωγών.

9. Στα της εσωτερικής διοίκησης, ο κ. Καραμανλής κατηγορήθηκε για αρκετές επιλογές του. Ενδεικτικό ήταν, ότι στις χειρότερες στη μέχρι τότε θητεία του θεομηνίες, οι οποίες οδήγησαν σε χιλιάδες άστεγους, στην καταστροφή του χώρου ενός ιστορικού μουσείου και σε οικονομικό αδιέξοδο ενός ολόκληρου νομού, δεν έδειξε την πολιτική αποφασιστικότητα που απαιτείτο, ενώ απέκλεισε και τις δημοτικές αρχές και τους τοπικούς φορείς από οποιεσδήποτε διαχειριστικές αποφάσεις.

(9) Πρόκειται για τη "μαύρη" τετραετία του Βόλου και της Μαγνησίας, όταν η πόλη δοκιμάσθηκε μεταξύ 1954 και 1957 από επάλληλους σεισμούς και πλημμύρες των χειμάρρων της πόλης, οπότε επλήγη το μουσείο της πόλης με αποτέλεσμα το 1957 το Αρχαιολογικό Συμβούλιο να αποφασίσει την κατάργησή του.

10. Στα της γενικότερης οικονομικής πολιτικής, αξίζει να επισημάνουμε ότι ένα από τα κυριότερα γεγονότα της χρονιάς αφορούσε στην ανεξέλεγκτη διαχείριση εκ μέρους των ασφαλιστικών οργανισμών των αξιογράφων τους (ομόλογα, κ.λπ.) χωρίς να ζητείται η έγκριση της Τράπεζας της Ελλάδος.

(10) Από το 1957, με ειδικό νόμο της χρονιάς εκείνης, η Τράπεζα της Ελλάδος παρέχει υπηρεσίες θεματοφύλακα στους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς, χωρίς όμως στις υπηρεσίες θεματοφύλακα να συμπεριλαμβάνονται η αξιολόγηση της επένδυσής τους σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ή ο έλεγχος των τιμών.

Όσοι βιάστηκαν να απαντήσουν πως τα παραπάνω γεγονότα αφορούν στο 2007 και όχι στο 1957, δεν θα πρέπει να ξεχνούν για κάθε μία από τις παραπάνω 10 ειδήσεις ότι:

Αντί συμπεράσματος: Όταν αναφερόμαστε στις προηγμένες κοινωνίες συνηθίζουμε να λέμε πως "είναι 50 χρόνια μπροστά". Όταν όμως αναφερόμαστε σε καθυστερημένες κοινωνίες, λέμε πως "βρίσκονται 50 χρόνια πίσω". Οι "ωφελημένοι" από αυτό το χάσμα των 100 (50 + 50) χρόνων είναι ικανοί μέχρι και να ισχυριστούν πως ήδη από το 1957 η Ελλάδα βρισκόταν 50 χρόνια μπροστά! Κάποιοι άλλοι όμως, οι οποίοι ούτε "ξεχνούν" ούτε αρνούνται τα διδάγματα της ιστορίας, θα πουν πως η Ελλάδα βρίσκεται 50 χρόνια πίσω. Με τα ίδια προβλήματα, τα ίδια ονοματεπώνυμα, τις ίδιες αδυναμίες, την ίδια ανωριμότητα των ψηφοφόρων την οποία εντέλει την "πληρώνουν" τα παιδιά τους και τα εγγόνια τους.